Każda próba podszycia się pod ZUS to przestępstwo

Oszustwa są ścigane z urzędu, a wyłudzenie pieniędzy jest zagrożone karą od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności – przypomina Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Oszuści wymyślają coraz to bardziej wyrafinowane metody działań. Stąd też apel ZUS do klientów, by byli ostrożni i nie dali się nabrać na manipulacje przestępców.

W ostatnich tygodniach wyraźnie wzrosła liczba oszustów, którzy podszywają się pod pracowników ZUS, przesyłając fałszywe wiadomości (przez e-mail, SMS-y czy komunikatory internetowe tj. Messenger czy WhatsApp) lub podejmując kontakt telefoniczny. Celem takich działań jest wyłudzenie danych osobowych, informacji o rachunkach bankowych bądź skłonienie do otwarcia niebezpiecznych linków lub załączników.

Apele o ostrożność to za mało. Oszuści stosują coraz bardziej wyrafinowane technicznie i psychologicznie metody perswazji, a ich katalog rośnie praktycznie każdego dnia. Dlatego ZUS ściśle współpracuje z Policją i wszelkimi innymi instytucjami zwalczającymi zwłaszcza cyberprzestępczość wymierzoną w osoby starsze. ZUS cieszy się zaufaniem klientów, dlatego próby oszustwa, to nie tylko działanie na szkodę klientów, ale także Zakładu.

Pamiętaj, że ZUS nigdy:

- nie prosi o podanie danych osobowych drogą mailową, SMS-ową lub za pomocą - wiadomości poprzez komunikatory internetowe,

- nie wysyła linków do logowania ani do weryfikacji danych przez wiadomości tekstowe,

- nie wysyła umów ani formularzy do wpłaty na rachunki inwestycyjne,

- nie nakłania do wykonywania przelewów na wskazane konto bankowe.

Niewyczerpany katalog pomysłów na oszustwa

W ostatnim czasie oszuści podszywający się pod pracowników ZUS są bardzo aktywni. Najczęściej chodzi im o pozyskanie numeru PESEL, numeru konta bankowego oraz danych logowania (np. do poczty elektronicznej czy bankowości internetowej). Przestępcy mogą również próbować wyłudzić pieniądze.

Próby oszustów przybierają różne formy, przykładowo:

- oszuści pojawiają się w domu

Podająca się za pracownika ZUS kobieta odwiedzała w domu osoby starsze. Oszustka proponowała pomoc w wypełnianiu wniosków dotyczących m.in. przejścia na emeryturę czy uzyskania bonu turystycznego.

Ważne! Wizyty pracowników poza siedzibami jednostek ZUS odbywają się jedynie w ściśle określonych  przypadkach. To kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich. Drugim przypadkiem wizyt jest kontrola przeprowadzana u osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Kontrolę taką prowadzą wyłącznie inspektorzy kontroli na podstawie upoważnienia. Co ważne kontrola jest zawsze zapowiadana wcześniej.

- fałszywe wiadomości, które są rozsyłane różnymi kanałami w celu wyłudzenia danych

Do klientów wysyłano wiadomości o zmianie kanału odzyskiwania dostępu do profilu na PUE/eZUS. Zawierały w załączniku „plik logowania” (na przykład z rozszerzeniem .xll). Fałszywe maile wyglądają wiarygodnie – mogą zawierać domenę „zus.pl” w adresie nadawcy oraz dane przypominające prawdziwy login PUE/eZUS.

Do klientów wysyłane są także wiadomości od osób podających się za „pracowników Działu Świadczeń czy Emerytur”, w związku z „projektem” dotyczącym dodatkowego zarobku i zwiększenia otrzymanej emerytury. W kolejnym etapie klienci są proszeni  o dokonanie przelewu na dane z fałszywej umowy, którą otrzymali.

Ważne! ZUS nie wysyła do swoich klientów korespondencji e-mailowej. Kontakt elektroniczny ze strony Zakładu możliwy jest jedynie w sytuacji, gdy klient ma profil na PUE/eZUS i wyraził zgodę na taką formę kontaktu.

- oszuści telefoniczni

Osoby podszywające się pod pracowników Zakładu dzwonią i proszą o potwierdzenie zmiany numeru telefonu w ZUS lub na PUE/eZUS. Często rozmowy dotyczą instytucji finansowych, z których korzystają klienci.

Ważne! Konsultanci infolinii ZUS nie dzwonią do klientów w sprawie zmiany numerów telefonów do konta na PUE/eZUS czy zmiany numerów telefonów w bankach.

- fałszywe profile ZUS w mediach społecznościowych/komunikatorach

W mediach społecznościowych pojawiają się spreparowane konta ZUS oraz fałszywe reklamy. Rozpowszechniają one nieprawdziwe informacje, np. o rzekomych inwestycjach, które zagwarantują emeryturę już w wieku 50 lat lub pozwolą zwiększyć kwotę już pobieranego świadczenia. Oszuści twierdzą, że wystarczy zainwestować już 500 zł, żeby uzyskać dodatkowe pieniądze.

Ważne! ZUS nie wysyła do swoich klientów e-maili z umowami, prośbami o podanie danych kart kredytowych ani nie zachęca do otwierania plików i linków.

Co zrobić, gdy otrzymasz podejrzaną wiadomość?

Nie podawaj nikomu poufnych informacji, zwłaszcza po otrzymaniu podejrzanych wiadomości (komunikator, e-mail czy SMS) zawierających prośbę o udostępnienie danych.

Nie klikaj w podejrzane linki – ani e-mailowe, ani przesyłane w wiadomościach SMS lub komunikatorach.  Nie pobieraj załączników  z nieznanego źródła.

Jeżeli masz wątpliwości co do tożsamości osoby, która podaje się za pracownika ZUS, skontaktuj się z najbliższą placówką ZUS lub zadzwoń do Centrum Kontaktu Klientów pod numer 22 560 16 00.

Anna Szaniawska - regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa małopolskiego