Demony w muzeum

W Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju otwarto wystawę pt. "Demono Logika - w kręgu ludowych wierzeń nadzmysłowych". Jest na niej prezentowana sztuka ludowa przedstawiająca postacie znane z demonologią wsi. Wernisaż inaugurujący wystawę rozpoczął się od krótkiego koncertu. Na organach w zabytkowym kościółku zagrał dla obecnych Wojciech Gracz. Zgromadzonych gości powitał dyrektor Zbigniew Wójciak, a w tematykę wystawy wprowadziła Małgorzata Wójtowicz-Wierzbicka. Wspólnie z Natalią Klęsk są one pomysłodawczyniami i kuratorkami tejże wystawy.

- Wierzę, że będzie to ważne wydarzenie kulturalne nie tylko w Rabce, ale i w Polsce, ze względu na charakter tej wystawy - mówił dyrektor Wójciak. - Około 60 eksponatów, które się na niej pojawiły, to eksponaty wyłącznie ze zbiorów naszego muzeum. To przekrój naszych bogatych zbiorów związanych z tematyką demonologii ludowej.

W starym kościółku można obejrzeć obrazy i figury ukazujące czarownice, diabłów, boginki, płanetników czy utopców pochodzące z muzealnych zbiorów. Postacie te stanowiły dawny poczet wiejskich demonów, jakie niegdyś zaludniały wyobraźnię mieszkańców wsi. Większość prac jest pokłosiem konkursu pt. „Demony w plastyce ludowej i amatorskiej” zorganizowanego w 1984 roku. Wątek wierzeń demonologicznych został zinterpretowany w tym miejscu przez twórców ludowych, którzy na bazie dawnych wierzeń stworzyli niezwykłe wizje istot nadzmysłowych, ujętych w kontekście kulturowym i społecznym. Kontekst ten przekazywany był ustnie z pokolenia na pokolenie w formie ludowych bajań, czy też gadek. Opowieści z pogranicza demonologii ludowej ukazywały naturę i porządek świata. W ludowej wizji świata zarówno diabeł, jak i pomniejsze demony stanowiły siłę przeciwstawną do sił boskich. Wędrować miały po świecie bądź zamieszkiwały w danych wsiach, nieustannie strasząc i nękając miejscową ludność. Ów strach był głównym środkiem sankcjonującym zakazy i nakazy ludowej tradycji, a także normy społeczne.

Wystawie towarzyszy bogato ilustrowany katalog autorstwa Małgorzaty Wójtowicz-Wierzbickiej i Natalii Klęsk.