Apel PIORiN – ostrożnie z fumigantami!

Odnosząc się do ostatnich przypadków zatruć fumigantami, zastosowanymi jako środki do zwalczania gryzoni, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa apeluje do dystrybutorów i użytkowników środków ochrony roślin o przestrzeganie prawa w zakresie obowiązkowych szkoleń oraz postępowanie zgodnie z etykietami preparatów. Stosowanie fumigantów pozostawmy podmiotom profesjonalnym, a w użytku domowym korzystajmy z innych preparatów, skutecznych w zwalczaniu gryzoni.

Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa sprawuje nadzór nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin, jak również kontroluje prowadzenie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin, których ukończenie jest obligatoryjne w przypadku stosowania środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych. Rocznie PIORiN wykonuje ok. 4 000 kontroli obrotu i ok. 21 000 kontroli stosowania środków ochrony roślin.

Wiosną 2024 roku, świadomi zagrożeń i ryzyka związanego z zakupem środków ochrony roślin przez użytkowników nieposiadających stosownych kwalifikacji, PIORiN rozpoczął dużą akcję kontrolno-informacyjną, której celem było wykrywanie i przeciwdziałanie sprzedaży amatorom środków ochrony roślin, przeznaczonych wyłącznie dla profesjonalistów.

Działania kontrolne, prowadzone w ramach tej akcji kontrolnej są ukierunkowane na sprawdzenie prawidłowości obrotu i stosowania fumigantów. W ich wyniku wydano 418 mandatów i 4 decyzje administracyjne w sprawie zakazu wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin. Stwierdzane nieprawidłowości dotyczyły głównie braku uprawnień do zakupu środków ochrony roślin z fosforkiem glinu. Działania kontrolne są kontynuowane.

Działania informacyjne prowadzone były w całej Polsce i miały na celu dotarcie do jak największej liczby dystrybutorów oraz nabywców środków, aby przestrzec ich przez możliwym ryzykiem związanym z nieprawidłowym zastosowaniem produktów do fumigacji. Działania polegały na rozwieszeniu w kraju ponad 400 plakatów ostrzegawczych, dystrybucji ponad 4 500 ulotek informacyjnych, publikacji komunikatów internetowych oraz artykułów prasowych, a także na organizacji blisko 500 wydarzeń plenerowych i spotkań z przedstawicielami różnych służb (Policji, gmin, sołectw, urzędów marszałkowskich), jednostek prowadzących szkolenia, przedstawicielami dystrybutorów i rolników.

W związku z przypadkami zatruć śmiertelnych osób, prawdopodobnie w wyniku nieprawidłowego zastosowania środków ochrony roślin do fumigacji w celu zwalczania gryzoni, PIORiN prowadzi postępowania wyjaśniające w tych sprawach, mające na celu ustalenie przyczyny i źródła nabycia tych preparatów.

Apelujemy, w szczególności do dystrybutorów i użytkowników środków ochrony roślin, aby przy sprzedaży i zakupie środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych, w szczególności fumigantów zawierających fosforek glinu, przestrzegali przepisów prawa, w tym obowiązków posiadania ukończenia szkolenia z zakresu środków ochrony roślin oraz stosowania środków ściśle z etykietą. Nierespektowanie powyższych zasad może zagrażać zdrowiu i życiu użytkowników oraz ich rodzin.

Apel o bezpieczny zwrot lub oddanie do utylizacji preparatów do fumigacji nabytych przez osoby nieuprawnione

W związku z ostatnimi przypadkami śmiertelnych zatruć środkami ochrony roślin zawierającymi fosforek glinu, prawdopodobnie zastosowanymi niezgodnie z etykietą jako preparaty do zwalczania gryzoni, istnieje uzasadnione podejrzenie, że zakupu tych preparatów mogły dokonać osoby nieposiadające stosownych uprawnień tj. bez ukończonego szkolenia z zakresu środków ochrony roślin.

Informujemy, że środki ochrony roślin do fumigacji, które zostały nabyte bez stosownych uprawnień do zakupu lub stosowania, nie mogą być stosowane i nie powinny być składowane w nieprzystosowanych do tego miejscach. Środki te powinny zostać oddane do utylizacji podmiotom upoważnionym do odbioru odpadów niebezpiecznych. 

Ponadto Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa ostrzega, że środki ochrony roślin do fumigacji, których opakowania zostały otwarte lub są rozszczelnione stanowią ryzyko wydobywania się z nich fosforowodoru i mogą stać się źródłem realnego zagrożenia utraty zdrowia i życia dla osób mających z nimi kontakt, dlatego powinny być bezwzględnie przekazane jako odpad niebezpieczny do utylizacji podmiotom upoważnionym do odbioru takich odpadów. 

W żadnym wypadku środków ochrony roślin zawierających fosforek glinu nie należy wyrzucać do śmieci zmieszanych czy innych nieuprawnionych miejsc, ponieważ może to doprowadzić do zatrucia przypadkowych osób. 

Pomoc w ustaleniu pomiotów uprawnionych do zbiórki odpadów niebezpiecznych można uzyskać w placówkach wojewódzkich inspektoratów ochrony roślin i nasiennictwa (adresy dostępne na stronie internetowej https://www.gov.pl/web/piorin/wojewodzkie-inspektoraty) lub jednostkach wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska.

Zaleca się również, aby osoby, które dokonały zakupu środków ochrony roślin do fumigacji bez stosownych uprawnień, ewentualnie skontaktowały się niezwłocznie z dystrybutorem, u którego dokonały zakupu, w celu ustalania bezpiecznego postępowania z tymi produktami. 
 
Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa informuje, że takie środki mogą być transportowane wyłącznie przez wykwalifikowane firmy zgodnie z przepisami ADR.

Źródło: www.gov.pl